Osutka to różne zmiany skórne, objawiające się wykwitami na skórze i błonach śluzowych. Występuje najczęściej, jako objaw niepożądany przyjmowania niektórych leków. Pojawić się może także z powodu zakażeń na tle wirusowym. Czym jest osutka, jakie są jej najczęściej występujące rodzaje oraz jak ją leczyć?
Czym jest osutka?
Osutka jest reakcją organizmu, pojawiającą się pod postacią zmian w obrębie skóry i błon śluzowych. Pojawia się w wyniku oddziaływania czynników zewnętrznych, w tym przyjmowania niektórych z leków oraz działania wirusów. Często uznawana za objaw niepożądany przyjmowania niektórych lekarstw, jest trudna do zdiagnozowania. Ten sam składnik leków, może bowiem wywoływać inne objawy skórne u różnych osób. Występujące zmiany mogą posiadać różne nasilenie, które zależnie od występowania wymaga wdrożenia innego leczenia. Zmianom skórnym, może towarzyszyć świąd, pieczenie, a nawet gorączka.
Rodzaje osutki
Osutkę dzieli się na rodzaje, które charakteryzują się poszczególnym typem zmian, jak również powodem ich występowania. Zmiany skórne, mogą bowiem występować w reakcji na leki, słońce, zakażenia bakteryjne, a nawet ciąże. Różnorodność objawów, zależna jest od indywidualnych predyspozycji oraz właściwości oddziaływujących substancji. Wyróżnia się ze względu na typ występujących zmian najczęściej osutkę:
- plamistą – występowanie na skórze plam o innym zabarwieniu niż naturalna skóra.
- plamisto-grudkową, pojawiające się plamy na skórze, którym towarzyszy obecność drobnych, wyczuwalnych grudek.
- grudkową – Wyczuwalne grudki na skórze,
- liszajopodobną – błyszcząca powierzchnia zmian, które zazwyczaj układają się pionowo
- krostkową – liczne krostki zlokalizowane przy mieszkach włosowych.
Powszechnym powodem występowania zmian skórnych jest reakcja alergiczna na spożywane leki. Osutka może występować także z powodu:
- zakażenia kiłą – osutka kiłowa.
- ekspozycji na promieniowanie słoneczne – osutka świetlna.
- zakażenia wirusami – osutka wirusowa,
- zmian hormonalnych – osutka ciężarnych
Osutka polekowa
Najczęściej występującą reakcją skórną jest osutka polekowa. Występuje z powodu przyjmowania niektórych leków, które mogą skutkować objawami niepożądanymi, jako reakcja alergiczna. Najczęściej pojawia się pod postacią zmian guzowatych lub rumieniowatych. Najczęstszymi objawami są wykwity skórne, zazwyczaj o słabym nasileniu. Najczęściej spotykanymi objawami osutek polekowych są:
- Rumień trwały – brunatna zmiana, wyraźnie odgraniczona od skóry.
- Rumień wielopostaciowy – pęcherze lub nadżerki na błonach śluzowych jamy ustnej, skórze, narządach płciowych, oczach.
- Zmiany krwotoczne (krwawe zmiany skórne).
- Rumień guzowaty – występowanie zmian pod postacią guzków, które sprawiają ból o czerwonym lub sinobrunatnej barwie.
Leczenie osutki
Osutkę leczy się, zależnie od powodu jej występowania oraz różnorodności zmian. W przypadku najczęstszej występującej osutki polekowej należy niezwłocznie odstawić spożywany lek. Lekarz na podstawie wywiadu i niezbędnych badań, wykaże który ze składników leków może mieć działanie alergiczne i być powodem występowania zmian. Osutki wywołane innymi czynnikami, wymagają indywidualnego leczenia.